Режиссер Ермек Шынарбаевтың сан қырлы шығармашылығы

Ермек Бектасұлы Шынарбаев 1953 жылы 24 қаңтарда Алматы қаласында дүниеге келген кеңестік және қазақстандық кинорежиссер. Сонымен қатар, ол кино саласында актер, продюсер, сценарист ретінде де танымал. Қазақстанның еңбек сіңірген өнер қайраткері. Ол 1974 жылы Бүкілресейлік мемлекеттік кинематография институтының актерлік факультетін КСРО-ның халық әртісі, профессор Борис Бабочкиннің шеберханасында, ал 1984 жылы режиссура факультетін КСРО-ның халық әртісі, профессор Сергей Герасимовтың шеберханасында тәмамдады. 1974 жылдан бастап «Қазақфильм» киностудиясында актер әрі режиссердің ассистенті болып жұмыс істесе, 1987 жылдан бері киностудияда режиссер болып қызмет етті. Кейін 1997 жылы Ермек өзінің құрбысы Жанна Әубәкровамен «Классика» деп аталатын жеке музыкалық агенттіктің негізін қалады. Олар сегіз жыл бойы әртүрлі музыкалық шараларды, классикалық әуендер концерттерін ұйымдастырумен айналысты. 1986 жылдан бастап киногер Ермек Шынарбаев КСРО Кинематографистер одағының мүшесі атанды.
Ол алғашқы режиссуралық жұмысын 1981 жылы «Қаралы сұлу» қысқаметражды фильмімен бастады және сол жылы Эльдор Уразбаевпен бірге «Мәжит Бегалин» деректі фильмін түсірді. Содан кейін әрі қарай оның режиссерлігімен «Жаңа толқын» («Новая волна», 1983 жыл),  «Родео» (1983 жыл), «Рояль жанындағы монологтар» («Монологи у рояля», 1986 жыл) деректі фильмдері жарыққа шықты.
Режиссер өзінің толықметражды көркем фильмдегі режиссерлік дебютін 1987 жылғы Халықаралық Амьен кинофестивалінде арнайы жүлдеге ие болған «Менің сіңілім Люси» картинасымен жасады. 1989 жылы Шынарбаев түсірген «Кек» фильмі де айтарлықтай жетістікке жетіп, бірқатар халықаралық марапаттарға ие болды. Сол жылы режиссер «Әлем» бірлестігінің көркемдік жетекшісі болды.
Киногер шығармашылығындағы жаңа тарау Локарно кинофестиваліндегі байқауға қатысқан және «Алтын барыс» сыйлығы мен FIPRESCI қазылар алқасының жүлдесін жеңіп алған «Азғын үштіктің азабы» («Место на серой треуголке», 1993 жыл) фильмімен ашылады. Ол түсірген фильмдердің ішінде Сан-Себастьяндағы Халықаралық кинофестивальде қазылар алқасының арнайы сыйлығына ие болған «Әлсіз жүрек» (1994 жыл), «Тоғысқан тағдырлар» телехикаясы (1996 жыл), «Дуэт», «Брамдарды ойнату», «Концерт», «Барбикан залындағы қонақтар» (1998 жыл) және «Шеберлік сыныбы» (1999 жыл) деректі фильмдері бар.
1996 жылы Шынарбаев Алма-Атадағы Ұлттық продюсерлік орталықтың директоры болып тағайындалды. Шынарбаевтың соңғы шығармалары 31-ші Мәскеу кинофестивалінде көрсетілген «Жоғалған жұмақ» тарихи драмасы (2006 жыл, Марат Конорувпен бірге), «Періштеге хаттар» мелодрамасы (2008 жыл) және «Астана – махаббатым менің» (2010) романтикалық телехикаясы болды.
1980 жылы Евгений Марков түсірген қысқаметражды көркем фильм «Шамдар мерекесінде» («Праздник фонарей») басты кейіпкерлердің бірі Ёсио Ханасидың образын сомдап, өзін актер ретінде сынады. Сондай-ақ Шынарбаев кинематография саласында өзінің «Қаралы сұлу», «Періштеге хат» картиналарына және басқа да көптеген деректі фильмдеріне сценарийді өзі жазған.
Ермек Шынарбаев 2005 жылдан бастап қазіргі уақытқа дейін «Eurasia Film Production» компаниясының көркемдік жетекшісі және директоры болып қызмет атқарады.

«Қаралы сұлу» (1982)

Бүкілресейлік мемлекеттік кинематография институтының дипломдық жұмысы ретінде түсірілген «Қаралы сұлу» картинасы Ермек Шынарбаевтың дебюті болды. Қырық минуттан тұратын кинокартинаның сценарийін әйгілі қазақ жазушысы Мұхтар Әуезовтың «Қаралы сұлу» новелласының желісімен режиссердің өзі жазып шыққан. Кейін бұл фильмі үшін режиссер Шынарбаев ВГИК студенттер фестивалінде сыйлыққа ие болды.
Картинаны әуенмен әрлеп, музыкасын жазған композитор Эдуард Артемьев болды. Ал басты кейіпкерлердің образдарын Наталья Аринбасарова, Нұрмұхан Жантөрин, Сағи Әшімов, Гүлзия Белбаева, Тұңғышбай Жаманқұлов секілді актерлар өз деңгейінде орындап шықты.

«Әпкем менің Люся» (1985)

«Әпкем менің Люся» отбасылық драмасының теледидардағы тұсаукесері 1988 жылы 3 маусымда болып өтті. Сексен жеті минут экран уақытын алатын кинокартинаның сценарийін Анатолий Ким жазса, фильмдегі бар сұлулықты камераның көзімен көрерменге жеткізген оператор Георгий Гидт болды. Ал саундтректің авторлары композитор Николай Каретников болса,  суретші Владимир Трапезников болды.
Жанымызға жақын тақырыпты қозғайтын фильм «Менің әпкем Люся» кеңестік ғарышкердің балалық шағы туралы әңгімелейді. Ол жеті жасында анасымен бірге соғыста күйеуінен айырылған мейірімді әйел Клаваның қолына келді. Сол әйелдің он екі жасар қызы Люсиді балаң жігіт ерекше есіне сақтап қалады. Сондықтан қазір ол өзінің арманын орындап, ақырында тамаша ғарышкер атанған шағында Люся бірге өскен күндерін ерекше толқыныспен еске алады.
«Менің әпкем Люся» әскери өмірдің егжей-тегжейіне тоқталған мемуарлық фильм болып саналады. 1985 жылы түсірілгенімен фильмнің премьерасы 1988 жылы маусымда Кеңес мемлекеттік телерадиокомпаниясына арналған «Қазақфильм» телестудиясының қатысуымен өтті. Картинаның өндірісін жүзеге асырған Ермек Шынарбаев үшін бұл фильм үлкен толықметражды туынды түсірудегі дебют болды. Сценарий авторы Анатолий Кимнің де бұл үлкен кинодағыалғашқы жұмысы, сондықтан ол мелодраманың сценарийін өте ұзақ уақыт бойы әр диалогқа терең тебіреніспен, ерекше ыждаһатпен қарап жазған.
Басты рөлдерге өз кейіпкерлерінің образдарына тамаша ене алған талантты актерлер шақырылды. Көрермен естеліктеріне біртіндеп толық еніп кететін басты кейіпкердің рөлін Мәулен Халықов сомдады. Оны түсірілім алаңында Лариса Великотская (Люся қыз) және Хамар Адамбаева (баланың анасы – Айгүл) қосымша рөлдерімен сүйемелдеді. Олардан бөлек, картинада Ольга Остроумова, Николай Гринько, Ануарбек Молдабеков, Валентина Тё, Любовь Германова, Олеся Иванова, Раиса Мухамедьярова, Гульнара (Гюльнар) Рахимбаева, Тамара Косубаева, Виктор Евграфов, Борис Клюев, Михаил Ан секілді киноактерлер көрініс тапты.
Жылы естеліктермен көпшіліктің көңілінен шыққан картина кәсіби киносыншылардың назарынан да тыс қалмады. Ол 1987 жылы Алматы қаласында өткен «Бастау-87» ІІ Республикалық жас кинорежиссерлар шығармаларының байқау-конкурсында «Халықтар достығы тақырыбының сенімді көркемдік өрнегі үшін» сыйлығымен және дипломымен марапатталды. Сол жылы Францияның Амьен қаласындағы халықаралық кино фестивалінің сыйлығын жеңіп алды. Сондай-ақ 2001 жылы қарашада Францияның Нанта қаласында Үш құрлық фестивалінде фильмдер ретроспективасына қатысты.

 «Орманнан алаңға шығу» (1987)

1988 жылы шілдеде тұсаукесеріболып өткен картина философияға толы. Шәкен Айманов атындағы «Қазақфильм» киностудиясында түсірілген әлеуметтік драманың сценарий авторы – Анатолий Ким, операторлары – Георгий Гидт, Сергей Косманев, композиторы – Бейбіт Дәлденбаев, суретшісі – Өмірзақ Шманов. Басты рөлдерде Николай Гринко, Алексей Жарков, Валентина Тё, Гүлжамал Батырғалиева, Хамар Адамбаева, Сергей Попов секілді актер ойнайды. Картина тоқсан тоғыз минут экран уақытын алады.
Бірде математик өзіне өте жағымсыз тұжырым жасады: адамның энергетикалық зұлымдығы жердегі барлық тіршіліктен әлдеқайда күшті екен. Ол үшін әрі қарай жұмыс істеудің мәні қалмайды. Басты кейіпкер жұмысынан шығып кетеді. Оның өмірі түске көбірек ұқсап кетті, мұнда уақыт енді күн мен түнге бөлінбейтін болды. Асығыстық танытатындай ешнәрсе де, қажеттілік те жоқ. Басты кейіпкер бір жолушыны көлігімен қағып кеткенде, бірінші рет өліммен бетпе-бет келді. Енді, жазадан қашып жүріп бұрынғы математик бір кездері бақытты ғұмыр кешкен кішкентай ауылға баруға шешім қабылдады...
Бұл киноөнім әдебиеттің бір түрі секілді, мұнда кейіпкерлер жоғары деңгейлі ақыл-ой сұхбаттарын жүргізіп, философиялық тұрғыдан ойланып, қатты зардап шегеді. Оның үстіне, бұл әңгімелер әдеттегі Паустовский сияқты мектеп оқырманынан шыққан сияқты.

 «Кек» (1989)

Бұл фильмге сценарийді осыған дейін де режиссермен әріптестік қарым-қатынаста болған Анатолий Ким жазды. Әлемдік тұсаукесері 1992 жылы 3 шілдеде болып өткен тарихи драманың операторы – Сергей Косманов, композиторы Владислав Шуть болды. Негізгі кейіпкерлердің образдарын Александр Пан, Валентина Те, Қасым Жәкібаев, Любовь Германова, Олег Ли, Хуозас Будраитис, Зинаида Эм, Максим Мунзук, Ерік Жолжақсынов скілді актерлер алып шықты.
100 минутқа созылатын шытырман оқиғалы сюжеті бар эпикалық драманың оқиға желісі бір уақытты қабаттан екінші қабатқа өтіп, бүгінгі күнге оралады. Уақыт пен кейіпкерлер тағдырының шекараларын кесіп өтіп, кек алу идеясы біздің ғасырға өзін-өзі жоққа шығару ретінде енеді, өйткені жазаның бағасы жердегі барлық тіршілік иелерінің өмірі болып табылады.
Корейлік жас жігіт Сунгудың нәзік иықтарын ауыр салмақ басып тастайды. Ол бала кезінен әкесі өсиет еткен осы ауыртпалықты көтеріп келеді және тек кек алу идеясымен өмір сүріп жүр. Әйтпесе, қасиетті дәстүр бұзылып, көкке ұшқан әкенің жаны тыным таппайды. Әйтпесе Сунгудың жер бетінде орны жоқ ...
Германиялық киносыншы Даниэль Котеншульте «Лазурный берег» (2010) кинофестивалінде Ермек Шынарбаевтың осы фильмі қатты таңғалдырғанын айтқан еді: «Мартин Скорсезе тапқан және қазір әлемдік киноның қалпына келтірілген шедеврлерінің сериясында көрсеткен Қазақстаннан шыққан фильм. Фильм 1989 жылы түсірілген «Кек» деп аталады. Содан кейін оны Канндағы жарысқа апармады. Бірақ қазір, бақытымызға орай, олар мұнда Кот-д'Азурдан тапты және көрсетті. Егер ол кейін Каннда көрсетілсе, бұл кино тарихындағы маңызды оқиға болар еді. Бұл метафоралық түрде баяндалған Қазақстандағы корей ұлттық азшылығының тарихы. Біз сталиндік қуғын-сүргін туралы айтамыз, бірақ бұл оқиға рухтар мен аруақтар туралы азиялық астарлы әңгіме ретінде айтылады. Мен мұндай режиссер Ермек Шынарбаевтың бар екенін білмедім. Фильм маған қатты әсер етті. Бұл шедевр, менің Канн кинофестивалінде ашқан басты жаңалығым».
Шытырман оқиғалы кинокартина тек неміс сыншысының ғана емес, басқа да кино өнерінің майталмандарының да көңілінен шыға ілді. Мысалы, фильм Францияның Тур қаласында өткен «Анри Ланглуа» халықаралық кинофестивалінде Этьен Жюль Маридың «Рид флейта» гран-приі мен Халықаралық мәдениетті, өнерді және киноны насихаттау ұйымының SIDALK сыйлығын жеңіп алды. Одан бөлек, 1989 жылы Ресейдегі Подольск қаласындағы «Сатып алынбаған фильмдердің альтернативті фестивалінің» бірінші сыйлығына ие болды. Сондай-ақ картина 2003 жылы қарашада Салоникадағы (Греция) 44-ші IFF-тің, 2004 жылы қаңтарда  Италияның Триест қаласында болып өткен кинобайқаудың ретроспективасына қатысу мәртебесіне ие боллды.

«Азғын үштіктің азабы» (1993)

«Азғын үштіктің азабы» фильмінің операторлары Никита Жылқыбаев  Сергей Косманев болса, суретшісі Владимир Трапезников, ал дыбыс режиссері Гүлсара Мұқатаева болды. Басты рөлдерді Әділ Есенболатов, Сәуле Сүлейменова, Андрей Мельник, Юлия Сухова, Қасым Жәкібаевтер сомдады. 
Фильмде қазақтың жас жігіті өмірінің бірнеше күндері көрсетілген. Оның бүкіл өмірі маскүнемдік, бос әңгімелер және тіпті есірткіден тұрады. Кейіпкердің өміріне деген қызығушылық тек опера әншісі Мария Калластың истерикалық дауысынан туындайды. Алайда, кейіпкерлердің қарым-қатынасында шынайылық бар, олар поэзия оқиды, классикалық музыканы тыңдайды, бірақ оларға жай баратын жер жоқ.
Әлеуметтік драма Сұр сиқырлы шляпадағы орынды алматылық режиссер Ермек Шынарбаев (әлсіз жүрек, кек) Никита Джалкибаевтың сценарийі бойынша түсірді. Режиссер барлық акцияны Алматыдағы шағын пәтерлер мен тар аллеяларда жапты. Фильм өмірдің мағынасыздығын ешқандай мақсатсыз көрсететін мрачные, қысымшылық атмосферасын жасайды. Фильмнің басты тақырыбы - зеріктіру және өмірдің мақсатсыз тәртібі.
Шекті кинофильм 1993 жылы шыққаннан кейін Локарно кинофестивалінде «Алтын барыс» сыйлығын жеңіп алды. Таспа сюжеті қандай да бір жолмен қазақстандық режиссер Дережан Өмірбаев Қайраттың суретін қайталайды. Суицидтік мелодраманың қайғылы аяқталуы жоқ, сондықтан оны көру көрермендерге өмірдің мәнін табуға деген үміт тудыраы. дБұдан бөлек аталған фильм алдыңғы сипаттаған картина секілді 2003 жылы қарашада Салоникадағы (Греция) 44-ші IFF-тің, 2004 жылы қаңтарда  Италияның Триест қаласында болып өткен кинобайқаудың ретроспективасына қатысып, әлемдік көрермендерге қайта жол тартқан.

 «Әлсіз жүрек»  (1994)

84 минут экран уақытын алатын кинотуындыны Қазақстан мен Франция елі бірге түсірген. Шәкен Айманов атындағы «Қазақфильм» киностудиясымен жарыққа шыққан туындының сценарийін жазған  Ләйла Ақынжанова болды. Негізгі кейіпкерлердің образдарын сомдауға Владимир Трапезников Актерлер Наталья Аринбасарова, Әділхан Есенболатов, Сәуле Сүлейменова, Раиса Мухамедьярова, Ирина Ажмухамедовалар шақырылған.
Фильмнің сюжеті екі жас кейіпкердің жас айырмашылығы бар махаббат байланысы төңірегінде өрбиді. Бірақ, өздеріңіз білетіндей, барлық жастағы адамдар сүйіспеншілікке бағынады. Ол егде жастағы әйел, бұрын балерина, ол жас жігіт. Суретте біз осы махаббат хикаясының барлық трагедиясын көреміз.
Кинотуынды тек жалпы жұртшылықтың ғана емес, кино саласының үздіктерінің де көңілінен шыққан. 1994 жылы Испанияның Сан-Себастьян қаласында өткен халықаралық кинобайқауда қазылар алқасының арнайы сыйлығына ие болды. Сондай-ақ актер Ә.Есенболатовқа Швейцарияның Женева қаласында болған байқаудық сыйлығы табысталды.

«Тоғысқан тағдырлар» (1995-2000)

1995 жылы «Тоғысқан тағдырлар» ұлттық телехикаясының премьерасы өтті. Отбасылық бұрылыстар, іскерлік қиындықтар, ұрпақаралық қатынастар. Көрермендер шетелдік теленовелалардан көруге дағдыланған классикалық оқиғаларды алдымен қазақстандық актерлер айтты. Отандық «сабын» жасауға ағылшынның Portobello-Media компаниясы қатысты. Батыс кәсіпқойлары көп бөлімді өндіру технологиясын әкеліп, алматылық түсірілім тобын бір жыл бойы оқытты. Егер бұрын қазақстандықтар экранда басқаша «батыстық» өмірді көретін болса, онда қазірден бастап олар өз қалаларының ішкі аймақтарында бір тілде сөйледі. 5 жыл ішінде 465 серия көрсетілді, бірақ бастапқыда авторлар тек 20 эпизодты жоспарлап, қолға алынған сәттілікке сенбеді.
Телехикаяның сценарий авторлары 90-шы жылдардың екінші жартысында елдегі барлық оқиғаларға реакция жасады. Батырлар 1997 жылы ауыстырылған жаңа елорда Астанаға саяхат жасады. Перекрестоктар отбасылары, сол кездегі көпшілік қазақтар сияқты, шағын кәсіпкерлікпен айналысты. Диалогтар барысында актерлер 1999 жылғы президенттік сайлауға баруға шақырды, қаржылық дағдарысты талқылады және елде рэкеттердің бар екендігі туралы айтудан қорықпады. Осы уақытқа дейін Перекрестоктың жетістігін бірде-бір ресейлік сериал қайталамады. Болып жатқан барлық жайттар туралы актерлердің көрермендермен ашық әңгімесі, мүмкін, 90-шы жылдары қалған ноу-хауға айналды.
Бикен Римова, Касым Жакибаев, Саги Ашимов, Венера Нигматулина, Ирина Ажмухамедова, Газиза Абдинабиева, Алексей Шемес, Райхан Айткожанова, Бахытжан Альпеисов, Жан Байжанбаев, Елена Гордеева, , Наталья Долматова, Гульнара Дусматова, Григорий Ефимов, Галина Ефимова, Нина Жмеренецкая, Евгений Жуманов секілді актерлар басты рөлдерге түсіп, халықтың көз қуанышына айналды.  Өте сәтті шыққан телехикаяның режиссерлері Айбарша Божеева, Андрей Мармонтов, Елена Прокопцева, Владимир Тюлкин, Ермек Шынарбаев, Богдад Мустафин болса, сценарий авторлары Лейла Ахинжанова, Елена Гордеева, Альбина Ахметова, Михаил Беляков болды.

«Жоғалған жұмақ» (2006)

Бұл фильмді Ермек Шынарбаев режиссер Марат Қоңыровпен бірге ҚР Мәдениет және спорт министрлігінің тапсырысы бойынша «Тұранфильм» кинстудиясында түсірген.Фильм Оралхан Бөкеевтің «Жауап бер маған, құлыным» әңгімесінің желісі бойынша түсірілген. Кинокартина 1937-1980 жылдар аралығын қамтиды. Фильмнің басты кейіпкері Хан Аброй Кеңес өкіметінің орнауымен бірге өз Отанынан кетіп қалды. Ол Қытайда бақытты және бай өмір сүрді, бірақ туған халқының кедейлік жағдайында екенін біліп, ол туған жеріне оралды. Бұл оның өміріндегі бетбұрыс болды. Хан Аброй туған жеріне оралғанда, бәрінен: сүйікті әйелінен, жоғары атағынан, үйінен, мүлкінен айрылды. Алда оны тозақтық лагерьлер мен жалпы жеккөрушілік күтіп тұрды.
Тарихи драманың басты кейіпкерлерін Марат Конуров, Әсем Медеуова, Татьяна Маркова, Саид Дашук-Нигматулин, Сейдулла Молдаханов, Рустам Конуров, Ирина Лебсак, Сәкен Рақышев, Қымбат Тілеуова секілді актерлер сомдап шықты.

«Періштеге жазылған хаттар»

2009 жылы 10 қазақнда тұсауы кесілген драманың ұзақтығы – бір сағат отыз екі минут. Фильмге сценаийді реиссердің өзі жазған. Негізгі кейіпкерлердің образдарын Әмір Алпиев, Илья Любимов, Айғаным Садықова сынды кәсіби актерлер өз деңгейінде сомдап шықты.
Фильмнің сюжеттік желісі бойынша Гүлнәр бір адаммен кездесіп, онымен түн өткізеді. Ол оған әдемі және романтикалық махаббат туралы әңгімелер айтады. Ал Гүлнәр оған екі адамға қатар ғашық болған қайғылы махаббаты туралы баяндап береді. Біреуі оны құдайындай көріп, қадірлейді, ал екіншісі - сатқындық пен опасыздықты бейнелейді, бірақ ол екеуін де жақсы көрді. Алайда оның бір сүйіктісі өлі табылған сол қорқынышты түнде бәрі өзгерді...
Осы картинасы туралы Ермек Шынарбаев былай деген болатын: «Қазан айының соңында мен «Періштеге хаттар» атты жаңа картинамды көрсетуді жоспарлап отырмын. Бұл Ақтоты Райымқұлованың жазған таңғажайып Astor Piazzola стиліндегі музыкасы бар нақты аудиторияға арналған абсолютті арт-хаус фильм. Арт-хаус киносын қалай ұсынуға болатынын көресіз».
Картина қалың көпшіліктің көңілінен шығып, көптеген жақсы пікірлердің астында қалды.

 «Астана – махаббатым менің» (2010)

Қазақстан мен Түркия елінің коллаборациясымен түсірілген телехикая – Ермек Шынарбаевтың шығармашылығындағы тамаша туындыларлды бірі де бірегейі. Телетуындының сценарийін Лейла Ахинжанова, Евгений Никишов, Валерий Федорович, Ирина Накарякова секілді бірнеше шығармашылық адамдары бірлесіп жазған. Ал музыкасын жазған – қазіргі ҚР Мәдениет және спорт министрі Ақтоты Райымқұлова. Басты рөлдерді сомдауға Бибігүл Сүйінішәлиева, Әділ Ахметов, Бахар Акча, Гүлнара Дусматова, Жанна Қуанышева, Раиса Мухамедьярова, Оксана Бойченко, Баян Есентаева, Кемал Бурмали, Дастан Оразбеков, Линда Нигматулина, Ментай Өтепбергенов секілді әртістер шақырылған.
«Астана –махаббатым менің» - интрига мен драйвқа толы, сатқындық, билік үшін күрес және, әрине, махаббат сезімдері араласқан тағдыр мен махаббаттың толқыны туралы жеңіл, көп бөлімді фильм. Оқиға осыдан 25 жыл бұрын дәл Қазақстанның үстінде ұшып бара жатқан ұшақта түрік олигархының әйелі босанып қалған сәтінен басталады. Бір жасар ұлы бар қазақстандық дәрігер оған қызын аман-есен босануына көмектеседі.
Толқынысқа толы сәтте әйелдер өскенде балаларын үйлендіруге шешім қабылдайды. Арада біраз уақыт өтеді, ал жастар Астанада кездеседі, бірақ олардың үйленетін ойы жоқ. Оларды тек қазақстандық және түрік құрылыс компаниялары арасындағы қалыптасып жатқан бәсекелестік байланыстырады. Олардың қарым-қатынасы қалай дамиды? Ал бір кездері ұшақ бортында кездескен аналардың арманы орындала ма?

 «Дала дауысы»

«Дала дауысы» фильмін Қазақстанда жергілікті киностудия француз актерлерімен, сценаристерімен және продюсерлерімен бірлесіп түсірді. Фильмнің премьерасы Францияда 2014 жылдың 1 наурызында өтті. Бір қызығы, қазақстандық фильмнің бюджеті 5 миллион долларды құрады. Бұл сол кездегі отандық фильмдер үшін айтарлықтай сома болатын.

Қызық сюжетке құрылған картинаның сценарийін Винсент Равалек пен Данияр Күмісбаев жазған. Ал басты рөлдерді Берік Айтжанов, Жерар Депардье, Нұржұман Ықтымбаев, Қарлығаш Мұхамеджанова, Натали Дессай, Ерік Жолжақсынов секілді талантты актерлер сомдап шықты.

Драмалық киносюжет француз археологтар тобының  бірнеше жыл бұрын Қазақстанда қазба жұмыстарын қалай жүргізгенін баяндайды. Экспедиция мүшелерінің бірінің баласы кішкентай Анатоль ағасының қайтыс болғанын өз көзімен көреді. Бұл жағдай баланың мылқау боп қалуына себеп болады. Жергілікті бақсы балаға есеңгіреуді жеңуге көмектеседі. Анатоль өзін толық қалпына келтіріп, қоршаған кеңістікке және осы аймақтың сұлулығына деген терең сезімге бөленеді.
Бақсы баланы табиғаттың дыбыстарын естуге және түсінуге үйретеді. Ол сананың шекарасын кеңейтіп, шексіз даладағы желдің әні сияқты барлық түстер мен дыбыстардың жанға ағып, сол жерде мәңгі қалуына мүмкіндік беретін сияқты. Сол уақыттар туралы естеліктер біздің көз алдымызда көптеген жылдар өткеннен кейін де пайда болады. Солардың бірі -  Анатоль бақсының немересі Абаймен Парижде кездескен сәті. Бұл кездесу кездейсоқ емес... Өйткені, Абайдың айтуынша, қарт бақсының барлық құпия білімінің ізбасары Анатоль еді.